جراحی سنگ کلیه به روش عمل باز (عوارض + مراقبت‌ها)

جهت دریافت نوبت از مرکز سنگ شکنی برون اندامی بیمارستان مادر مشهد تماس بگیرید.

• 0513704106
• 09150500124

 

جراحی سنگ کلیه به روش عمل باز مگر در مواقع ضروری، به عنوان بهترین درمان سنگ کلیه، انجام نمی‌شود زیرا این روش سنتی عوارض بالایی دارد.

اما اگر ناچار به انتخاب این روش شدید، فراموش نکنید این تنها مهارت و تجربه متخصصین مرکز مادر است که می‌تواند درصد این عوارض را کاهش دهد.

اما جراحی سنگ کلیه به روش عمل باز چیست و در چه مواقعی انجام می‌شود؟ برای پاسخ به سراغ متخصصین مرکز مادر می‌رویم.

جراحی سنگ کلیه به روش عمل باز، به عنوان یک روش درمانی نسبتاً تهاجمی، ممکن است عوارض و خطراتی را به همراه داشته باشد. این عوارض می‌توانند شامل عفونت‌های محل جراحی، خونریزی و تشکیل لخته‌های خون باشند. عفونت در محل جراحی یا در مجاری ادراری می‌تواند به مشکلات جدی‌تری منجر شود و علائمی مانند تب، درد و ترشح چرکی از محل جراحی را به همراه داشته باشد. خونریزی ممکن است در حین یا بعد از جراحی اتفاق بیفتد و در برخی موارد نیاز به انتقال خون یا جراحی مجدد برای کنترل خونریزی باشد.

علاوه بر این، درد مزمن یکی دیگر از عوارض ممکن است که برخی بیماران پس از جراحی تجربه می‌کنند. این درد می‌تواند ناشی از آسیب به عصب‌ها یا بافت‌های اطراف باشد. همچنین، مشکلات تنفسی ممکن است در جراحی‌های بزرگ ایجاد شود، به ویژه در بیمارانی که دارای شرایط تنفسی قبلی هستند. زخم‌های بدشکل نیز ممکن است در محل جراحی به وجود آیند که در برخی موارد نیاز به جراحی ترمیمی دارد.

با وجود این عوارض، رعایت مراقبت‌های بعد از جراحی و پیگیری‌های پزشکی می‌تواند به کاهش خطر عوارض کمک کند و بهبودی سریع‌تری را به همراه داشته باشد. بنابراین، مشاوره با پزشک و رعایت دستورات او در این زمینه بسیار مهم است.

از نظر متخصصین مرکز مادر، جراحی‌های سنتی به علت تهاجمی بودن نیاز به دقت و تبحر بالای پزشک دارند، اما گاهی همین روش پرخطر، بهترین درمان سنگ کلیه شما است.

 

چرا جراحی سنگ کلیه به روش عمل باز؟

خیلی‌ها ممکن است بپرسند با وجود عوارض، چرا پزشک برای درمان سنگ کلیه، روش جراحی سنگ کلیه به روش عمل باز را انتخاب می‌کند.

باید بدانید اعتماد به پزشک و البته انتخاب پزشک متخصصی که مهارت و تجربه او باعث این اعتماد می‌شود، مهم‌ترین گام موفق درمانی است.

در جراحی باز برای برداشتن سنگ کلیه، پزشک اورولوژیست شکافی در شکم یا پهلوی بیمار ایجاد می‌کند تا به کلیه برسد و سنگ‌ها را خارج کند.

بجز عوارض، زمان بهبودی بعد از جراحی باز نیز در مقایسه با روش‌های درمانی دیگر سنگ کلیه، بیشتر است و بیمار مدت زمان بیشتری برای ریکاوری و بازگشت به زندگی عادی نیاز دارد.

 

در چه صورت جراحی سنگ کلیه به روش عمل باز انجام می‌شود؟

آمار نشان می‌دهد 9 درصد از افراد در طول زندگی خود دچار سنگ کلیه می‌شوند که این آمار در مردان و افراد بالای 45 سال بیشتر است.

این آمار نشان می‌دهد که شاید شما هم مبتلا به سنگ کلیه شوید و بهتر است آگاهی‌های خود را در این زمینه برای تصمیم‌گیری‌های بهتر، افزایش دهید.

از نظر متخصصین مرکز مادر، با توجه به عوارض انجام عمل جراحی سنگ کلیه به روش باز، این روش فقط در موارد زیر توصیه می‌شود:

• سنگ‌ها اینقدر بزرگ باشند که نتوانند از حالب عبور کنند.
• وجود سنگ‌های بزرگی که علت ایجاد آنها عفونت باشد (Staghorn Calculi).
• بیمار مبتلا به ناهنجاری در سیستم ادراری مادرزادی باشد.
• سایر روش‌های درمانی مانند جراحی سنگ کلیه به روش لیزر نتوانند سنگ را بشکنند یا دفع کنند.
• باعث درد کلیه سمت راست یا چپ بیش از حد باشد.
• بیمار خون‌ریزی یا عفونت پیدا کند.
• سنگ جریان ادراری را مسدود کند.

سوال‌هایی که بهتر است از پزشک خود بپرسید

قبل از جراحی حتما سوال‌هایی برای شما پیش می‌آید که می‌توانید آنها را با پزشک خود در میان بگذارید تا آگاهی شما بیشتر و استرس‌تان از عمل کمتر شود:

• این جراحی چه عوارض جانبی می‌تواند ایجاد کند؟
• احتمال موفقیت جراحی سنگ کلیه به روش عمل باز برای درمان سنگ کلیه چقدر است؟
• بعد از جراحی سنگ کلیه چه مدتی نیاز است که در بیمارستان بمانم؟
• برای تسکین درد بعد از جراحی چه چیزی به من می‌دهید؟
• آیا احتمال دارد که نیاز به تکرار جراحی پیدا کنم؟

ما سعی می‌کنیم همراه با متخصصین مرکز مادر به این سوال‌ها پاسخ دهیم و در شروع از مراحل این شیوه درمانی می‌گوییم.

 

مراحل انجام جراحی سنگ کلیه

جراحی سنگ کلیه به روش عمل باز در چند مرحله انجام می‌شود و قبل از عمل سوابق بیمار ثبت می‌شود و همچنین یک جفت جوراب ضد آمبولی TED در اختیار بیمار قرار می‌گیرد.

بجز جوراب برای جلوگیری از ایجاد آمبولی یا همان لخته خونی، ممکن است پزشک برای رقیق شدن خون بیمار به او هپارین تزریق کند.

این روش جراحی سنگ کلیه در شرایط عادی با بیهوشی عمومی انجام می‌شود و بیمار قبل از عمل آنتی‌بیوتیک تزریقی دریافت می‌کند تا احتمال عوارضی چون عفونت کاهش پیدا کند.

برشی در ناحیه کمر یا در صورت صلاحدید پزشک در ناحیه شکم یا قفسه سینه ایجاد می‌شود. سپس کلیه هم برش می‌خورد تا پزشک بتواند سنگ را خارج کند.

سپس ناحیه‌های برش با بخیه‌های قابل جذب مسدود می‌شود و برای کنترل ادرار بیمار تا زمان بهبود، کاتتری در مثانه او قرار می‌گیرد و جراحی تمام می‌شود.

جراحی سنگ کلیه به روش عمل باز، یک فرآیند پیچیده و چندمرحله‌ای است که به منظور حذف سنگ‌های کلیه انجام می‌شود. در ادامه مراحل این جراحی به تفصیل شرح داده می‌شود:

1. مشاوره و ارزیابی پیش از جراحی

• بررسی تاریخچه پزشکی: پزشک با بیمار صحبت می‌کند تا سابقه پزشکی، سوابق جراحی، و داروهای مصرفی را بررسی کند. این اطلاعات به تعیین مناسب بودن جراحی کمک می‌کند.
• آزمایشات تشخیصی: شامل آزمایش خون، ادرار، سونوگرافی و سی‌تی‌اسکن برای تعیین اندازه، نوع و محل سنگ‌ها و ارزیابی عملکرد کلیه‌ها. این آزمایشات به جراح کمک می‌کند تا برنامه‌ریزی دقیقی برای جراحی داشته باشد.

2. آماده‌سازی برای جراحی

• ناشتایی: بیمار باید از شب قبل از جراحی ناشتا باشد تا از خطر عوارض ناشی از بیهوشی جلوگیری شود.
• توقف داروها: پزشک ممکن است برخی داروها مانند رقیق‌کننده‌های خون را قبل از جراحی متوقف کند.
• آماده‌سازی محل جراحی: پوست ناحیه جراحی با محلول‌های ضدعفونی‌کننده تمیز می‌شود تا خطر عفونت کاهش یابد.

3. بیهوشی

• جراحی معمولاً تحت بیهوشی عمومی انجام می‌شود. پزشک بیهوشی نوع مناسب بیهوشی را انتخاب کرده و آن را به بیمار تجویز می‌کند.

4. انجام جراحی

• برش: جراح یک برش بزرگ در ناحیه کمر یا پهلوی بیمار ایجاد می‌کند تا به کلیه دسترسی پیدا کند.
• برداشت سنگ: با استفاده از ابزارهای جراحی، سنگ‌ها از کلیه خارج می‌شوند. در مواردی که سنگ‌ها بزرگ باشند، ممکن است نیاز به شکستن آن‌ها به قطعات کوچکتر باشد.
• بررسی وضعیت کلیه: پس از برداشت سنگ، جراح وضعیت کلیه را بررسی می‌کند تا اطمینان حاصل کند که هیچ سنگ یا باقیمانده‌ای در کلیه باقی نمانده است.

5. بستن برش

• پس از اتمام جراحی، برش با استفاده از بخیه یا منجید بسته می‌شود. در برخی موارد، از درن (لوله تخلیه) برای جلوگیری از تجمع مایعات در محل جراحی استفاده می‌شود.

6. بیدار شدن از بیهوشی

• بیمار پس از اتمام جراحی به اتاق ریکاوری منتقل می‌شود و تحت نظارت قرار می‌گیرد تا از عوارض ناشی از بیهوشی جلوگیری شود.

7. مراقبت‌های پس از جراحی

• مانیتورینگ: در ساعات اولیه پس از جراحی، علائم حیاتی بیمار به دقت مانیتور می‌شود.
• مدیریت درد: داروهای مسکن برای کنترل درد تجویز می‌شود. بیمار باید از مصرف هر گونه داروی بدون تجویز پزشک خودداری کند.
• تغذیه: پس از بهبود اولیه، بیمار به تدریج می‌تواند مایعات و سپس غذاهای نرم مصرف کند.
• مراقبت از محل جراحی: بیمار باید از محل جراحی به خوبی مراقبت کند و در صورت مشاهده علائم عفونت مانند قرمزی یا ترشح، به پزشک مراجعه کند.

8. پیگیری‌های بعد از جراحی

• بیمار پس از ترخیص باید به طور منظم به پزشک مراجعه کند تا وضعیت کلیه‌ها و وجود سنگ‌های جدید بررسی شود. آزمایش‌های خون و ادرار ممکن است برای ارزیابی عملکرد کلیه‌ها انجام شود.

عوارض جراحی سنگ کلیه به روش عمل باز

آیا جراحی باز سنگ کلیه خطرناک است؟ باز هم می‌گوییم هرچه پزشک معالج شما تبحر و تجربه بیشتری داشته باشد، عوارض انجام عمل جراحی سنگ کلیه کمتر می‌شود.

متخصصین مرکز مادر با تجربه و مهارت خود، به کاهش عوارض پس از عمل کمک می‌کنند.

هر جراحی ممکن است عوارضی را باعث شود که در مورد جراحی سنگ کلیه به روش عمل باز عوارض زیر ممکن است رخ دهد:

 

برخی از عوارض شایع جراحی

1. عفونت:عفونت یکی از عوارض شایع جراحی است که ممکن است در محل زخم یا درون بدن رخ دهد. علائم شامل قرمزی، تورم، درد و ترشح چرکی است. پیشگیری از عفونت با استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ها و رعایت بهداشت انجام می‌شود.
2. خونریزی:خونریزی ممکن است در حین یا بعد از جراحی رخ دهد. در برخی موارد، نیاز به انتقال خون یا جراحی مجدد برای کنترل خونریزی وجود دارد.
3. لخته‌های خون (ترومبوز):تشکیل لخته خون در وریدها، به ویژه در پاها، می‌تواند خطرناک باشد و ممکن است به آمبولی ریه منجر شود. حرکات بعد از جراحی و مصرف داروهای رقیق‌کننده خون می‌تواند به پیشگیری کمک کند.
4. درد مزمن:برخی بیماران ممکن است پس از جراحی درد مزمن را تجربه کنند. این درد می‌تواند ناشی از آسیب به عصب‌ها یا بافت‌ها باشد.
5. عوارض بیهوشی:بیهوشی عمومی و یا موضعی ممکن است عوارضی مانند حالت تهوع، سردرد یا واکنش‌های آلرژیک ایجاد کند.
6. زخم‌های بدشکل:برخی بیماران ممکن است با زخم‌های بدشکل یا زخم‌های بزرگ مواجه شوند که نیاز به جراحی ترمیمی دارد.
7. مشکلات تنفسی:در برخی جراحی‌ها، به‌ویژه در جراحی‌های بزرگ و طولانی، ممکن است مشکلات تنفسی ایجاد شود.
8. اختلالات عملکردی:برخی جراحی‌ها می‌توانند منجر به اختلال در عملکرد اعضای بدن شوند، مانند اختلال در عملکرد روده یا مثانه.
9. تغییرات روانی:برخی از بیماران ممکن است پس از جراحی دچار اضطراب، افسردگی یا اختلالات روانی شوند.
10. عوارض طولانی‌مدت:برخی از عوارض ممکن است ماه‌ها یا سال‌ها پس از جراحی ظاهر شوند، مانند مشکلات مفصلی یا عوارض مربوط به درمان.

 

مراقبت‌های پس از جراحی سنگ کلیه

همانطور که گفتیم جراحی سنگ کلیه به روش عمل باز عوارض بیشتری نسبت به سنگ شکنی درون اندامی یا TUL و روش‌های دیگر دارد و در نتیجه مراقبت بعد عمل بیشتری می‌خواهد.

• بعد از عمل تا ۳ ساعت آب ننوشید.
• دردی متوسط که با مسکن (مسکن‌های ساده مانند پاراستامول) رفع شود، طبیعی است.
• ادرار خونی تا مدتی طبیعی است اما اگر بیشتر شد به پزشک اطلاع دهید.
• ممکن است لازم باشد که هفت روز در بیمارستان بمانید.
• حتما در روزهای بعد مصرف مایعات را افزایش دهید.
• دوره‌های مصرف آنتی‌بیوتیک خود را طبق تجویز پزشک کامل کنید.
• بیشتر افراد می‌توانند پس از دو تا سه هفته به محل کار خود برگردند.
• بهبودی کامل حدود چهار تا شش هفته طول می‌کشد.
• تا بهبودی کامل اجسام سنگین بلند نکنید و فعالیت‌های شدید را انجام ندهید.
• در صورتی که دچار تب شدید حتما به جراح اورولوژیست خود مراجعه نمایید.
• تماس کامل با آب مانند شنا کردن و حمام در وان پر از آب تا زمان بهبود کامل زخم جایز نیست.

 

روش‌های درمانی دیگر سنگ کلیه

علاوه بر جراحی باز، روش‌های درمانی متنوع دیگری نیز برای درمان مشکلات ناشی از وجود عارضه‌های کلیوی وجود دارد. انتخاب بهترین روش بستگی به نوع، اندازه، و محل عارضه، همچنین شرایط سلامتی کلی بیمار دارد. در ادامه به برخی از این روش‌ها اشاره می‌کنیم:

1. سنگ شکنی برون اندامی (ESWL):
   این روش یکی از متداول‌ترین و کم‌تهاجمی‌ترین روش‌ها برای درمان عارضه‌های کلیوی است. در این روش، با استفاده از امواج صوتی با شدت بالا، سنگ‌ها به قطعات کوچک‌تر شکسته می‌شوند که این قطعات سپس به راحتی از طریق ادرار دفع می‌شوند. این روش معمولاً برای سنگ‌هایی که اندازه آنها کمتر از ۲ سانتی‌متر است و در قسمت فوقانی کلیه قرار دارند، مناسب است. همچنین، این روش برای بیمارانی که شرایط خاصی دارند، مانند زنان باردار یا افرادی که داروهای رقیق‌کننده خون مصرف می‌کنند، باید با احتیاط انجام شود.
2. درمان سنگ کلیه با لیزر (TUL):
   این روش نیز به عنوان روش اندوسکوپیک شناخته می‌شود و برای سنگ‌هایی که در قسمت میانی یا پایینی حالب قرار دارند، بسیار مؤثر است. در این روش، پزشک با استفاده از یک لوله نازک و انعطاف‌پذیر (اندوسکوپ) به داخل مجاری ادراری وارد می‌شود و با استفاده از لیزر، سنگ‌ها را به قطعات کوچک‌تر تبدیل می‌کند. این روش به دلیل حداقل تهاجم و زمان بهبودی سریع، یکی از گزینه‌های محبوب در درمان عارضه‌های کلیوی است.
3. جراحی بسته (PCNL):
   این روش به ویژه برای سنگ‌های بزرگ یا سنگ‌هایی با شکل نامنظم (مانند شاخ گوزنی) مناسب است. در این روش، پزشک یک برش کوچک در کمر بیمار ایجاد می‌کند و به کمک تصویربرداری، یک ابزار خاص را به داخل کلیه هدایت می‌کند. سپس با استفاده از این ابزار، سنگ‌ها شکسته شده و قطعات آنها خارج می‌شود. این روش معمولاً در بیمارانی که روش‌های دیگر برای آنها کارساز نبوده است، انجام می‌شود.
4. درمان‌های دارویی:
   در برخی موارد، پزشک ممکن است داروهایی را برای کمک به دفع سنگ‌ها تجویز کند. این داروها ممکن است شامل داروهای مسکن برای کاهش درد و داروهایی برای کاهش اندازه سنگ‌ها باشد. همچنین، در برخی شرایط، ممکن است از داروهایی برای کنترل عفونت یا پیشگیری از تشکیل سنگ‌های جدید استفاده شود.
5. تغییرات در رژیم غذایی و سبک زندگی:
   در بسیاری از موارد، تغییر در رژیم غذایی و سبک زندگی می‌تواند به پیشگیری از تشکیل سنگ‌های جدید کمک کند. افزایش مصرف مایعات، کاهش مصرف نمک و پروتئین‌های حیوانی، و افزایش مصرف میوه‌ها و سبزیجات می‌تواند به بهبود وضعیت کلیه‌ها کمک کند. پزشکان معمولاً توصیه‌هایی بر اساس نوع سنگ‌ها به بیماران ارائه می‌دهند.
6. فیزیوتراپی و درمان‌های مکمل:
   برخی از بیماران ممکن است از درمان‌های مکمل مانند فیزیوتراپی یا طب سوزنی بهره‌مند شوند. این روش‌ها می‌توانند به کاهش درد و بهبود کیفیت زندگی بیماران کمک کنند، اگرچه شواهد علمی برای اثربخشی آنها در درمان عارضه‌های کلیوی محدود است.

نتیجه‌گیری

انتخاب روش درمانی مناسب برای مشکلات کلیوی، نیازمند بررسی دقیق شرایط بیمار و مشاوره با متخصصین مجرب است. هر یک از این روش‌ها مزایا و معایب خاص خود را دارند و ممکن است در شرایط مختلف، برای بیماران مختلف مناسب باشند. در مرکز سنگ شکنی بیمارستان مادر مشهد، تیمی از متخصصین با تجربه آماده‌اند تا با استفاده از روش‌های پیشرفته و به‌روز، بهترین گزینه‌های درمانی را برای بیماران ارائه دهند.

اگر شما یا یکی از عزیزانتان با مشکلات کلیوی مواجه هستید، با ما تماس بگیرید تا از مشاوره و خدمات پزشکی ما بهره‌مند شوید.

 

سخن پایانی

جراحی سنگ کلیه به روش عمل باز در شرایطی مانند بزرگ بودن سنگ و یا مشکلات سلامتی بیمار، بهترین گزینه درمانی سنگ کلیه است و در مقابل فوایدش می‌توان از عوارض آن چشم‌پوشی کرد.

شما باید بتوانید در درمان سنگ کلیه یا دیگر بیماری‌های خود به تجویز و درمان پزشک خود اعتماد کاملی داشته باشید و بدانید بهترین روش درمانی با توجه به شرایط شما انتخاب می‌شود.

بهترین مرکز برای درمان سنگ کلیه در مشهد، مرکزی است که بتواند بهترین تشخیص و درمان را انجام دهد و این چیزی است که شما با بررسی سوابق یک مرکز می‌توانید به آن برسید.

ما در درمان سنگ کلیه به همه روش‌ها، مرکز سنگ شکنی بیمارستان مادر مشهد را توصیه می‌کنیم. پزشکی که با درمان‌های موفق خود زندگی دوباره‌ای به هزاران بیمار بخشیده است.

سنگ‌های کلیه یا در حقیقت سنگ سیستم دستگاه ادراری، هرگاه به هر دلیلی حجم ادرار فرد کم شود و مواد تشکیل‌دهنده سنگ در ادرار افزایش پیدا کند، تشکیل می‌شوند.

هرچه اندازه و تعداد سنگ بیشتر باشد، نیاز به درمان‌های پیشرفته‌تری چون سنگ شکنی درون اندامی یا TUL دارد.